Voor het maken van professionele portretfoto's, glamourfoto's of productfoto's ontkom je niet aan een set studioflitsers. Geen ander hulpmiddel zorgt voor zo'n mooie, gelijkmatige en professionele belichting. Er zijn vele studio flitssets te verkrijgen, maar welke is nu de juiste voor welk doel? In dit artikel wordt deze vraag beantwoord.

Inleiding

Vrijwel iedere flitser is als set leverbaar. In een flitsset zitten meestal twee studioflitsers, twee lampstatieven en twee softboxen. Niet alleen is het relatief goedkoper om een flitsset te kopen, maar om een studio te beginnen heb je bijna altijd twee lichtpunten nodig. Je hebt dan een basis waarmee je verreweg de meeste soorten foto's probleemloos kunt maken.

Meer over fotostudio basics en opstellingen lees je in dit artikel: Studiofotografie Eenvoudig Uitgelegd.

1. Welke kwaliteitsklasse past bij jou?

Denk vooruit!

Als je nog niet zo lang bezig bent met fotografie, of je begint er net een serieuze hobby van te maken, zijn er vele instapmodel flitssets in de markt. Het voordeel is de lage prijs. Als je de set weinig denkt te gebruiken, of je weet niet of de foto-hobby je op de lange termijn kan blijven boeien, is natuurlijk beter de kosten zo beperkt mogelijk te houden. Als je na een tijdje je camera aan de wilgen hangt en je stort je op een andere hobby, is het natuurlijk zonde van de investering.

Thuisstudio flitsset

De Falcon Eyes thuisstudio flitssets bieden goede kwaliteit voor een eerlijke prijs. De lagere prijs komt tot stand door een kunststof behuizing en een iets minder grote uitbreidbaarheid met accessoires zoals striplight softboxen en octaboxen. Doordat deze sets geen ingebouwde motorkoeling (ventilator) hebben, ligt het vermogen ook iets lager. Flitslampen met meer vermogen produceren ook meer warmte, wat natuurlijk uit de behuizing afgevoerd moet worden. Dit is bij de thuisstudio flitssets niet nodig.

Met een gemiddelde thuisstudio flitsset kun je prima portretten fotograferen en 1-2 personen van top tot teen. Doordat je wat minder licht hebt, ben je ook minder flexibel qua instellingen (sluitertijd en diafragma). Maar een thuisstudio zal desondanks een wereld van verschil maken: je maakt hiermee gemakkelijk de mooiste portret-, mode- en glamourfoto's.

Professionele flitsset

Ben je bezig met de fotovakschool, een serieuze amateurfotograaf of wil van fotografie je werk maken? Dan moet je zeker eens kijken naar de professionele flitssets. De behuizing is van metaal, dus geschikt voor intensief gebruik. Deze flitsers zijn voorzien van motorkoeling dus kun je de hele dag probleemloos te flitsen: lange fotosessies zijn geen enkel probleem. De flitsers met ingebouwde koeling kunnen ook (veel) meer vermogen hebben: zo heb je meer licht en kun je grotere onderwerpen fotograferen.

Voor de professionele flitsset zijn ook meer accessoires verkrijgbaar, met name in grotere maten. Het bajonet-systeem waarmee softboxen e.d. worden gemonteerd, zorgt voor een betere bevestiging van het accessoire waardoor grotere maten geen probleem zijn.

Mocht je overigens een instapset kopen en later toch besluiten "prof" te worden: ook in een grote studio kunnen kleinere flitsers van pas komen als invullicht, haarlicht, achtergrondlicht, enzovoorts. Of je koopt er een tas bij en gebruikt de set als mobiele flitsset voor op locatie!

2. Welk vermogen heb je nodig?

Wat betekenen de namen van de flitssets?

Het vermogen van de flitser is een indicatie voor de lichtopbrengst. Vrijwel alle studioflitsers hebben een getal in de naam. Dit is het aantal Wattseconden (Ws). Een SS-150D flitser heeft bijvoorbeeld 150 Ws vermogen. Bij de meeste sets is dit ook zo: een SSK-2150D set bevat twee van deze 150 Ws-flitsers. De K in de naam staat voor "kit", en de "2" in de naam staat voor het aantal flitsers dat de set omvat. Een TF-900A flitser heeft 900 Ws, een TFK-2900A set is dus een "Kit" met "2" flitsers van "900" Watt.

Het vermogen dat je nodig hebt, wordt bepaald door de ruimte waarin je gaat werken en wat je wilt fotograferen. Grofweg kan je de volgende indeling maken:

• 150-200 Ws - Portretfotografie van max. 1 persoon, productfotografie (kleine objecten)
• 200-300 Ws - Modefotografie, glamourfotografie van 1-2 personen van top tot teen, middelgrote objecten
• 300-400 Ws - Groepsportretten tot max. ca. 8 personen, grote objecten
• 400-600 Ws - Groepsportretten van grote groepen, interieurfotografie

Wat je verder nog moet weten over het vermogen

Deze indeling is gebaseerd op een opstelling met één hoofdlicht op vol vermogen en een invullicht om de schaduwen wat op te lichten. De afstand van de flitser tot het model of object is hierbij een normale afstand. Dit overzicht is slechts globaal en de getallen zijn geen absolute waarden. Met camera-instellingen kun je nog veel variëren.

Een andere benadering is het kijken naar het zogenaamde "richtgetal". Dit is een meer universele benadering die je ook bij cameraflitsers (opzetflitsers) vindt. Het richtgetal is een indicatie voor de kracht van de flitser (ingesteld op maximaal vermogen) bij een bepaalde afstand tot het object, in relatie tot de filmsnelheid (ISO-waarde). Meestal wordt ISO100 gebruikt als maatstaf.

Het richtgetal is geen absolute waarde en slechts een rekenhulp, maar het kan wel handig zijn om verschillende flitsers en ook verschillende soorten flitsers (cameraflitser, studioflitser, ringflitser...) onderling te vergelijken.

3. Werkafstand en scherptediepte

Meer afstand, meer licht

Bovenstaande tabel laat ongeveer zien welk vermogen je voor welk doel ongeveer nodig hebt. Het kan zo zijn dat je voor bepaalde shoots meer bewegingsvrijheid nodig hebt. Hierdoor wil je misschien je flitsers verder achteruit plaatsen. Door meer ruimte te creëren tussen de flitser en het model, heb je als fotograaf meer ruimte om je vrij in te bewegen. Deze extra afstand moet wel door het licht overbrugd kunnen worden: het moet worden gecompenseerd met wat extra vermogen. Houd hier dus rekening mee!

Scherptediepte en licht

Een ander aspect is de scherptediepte. De diagfragma-opening die je instelt op de camera, bepaalt niet alleen hoeveel licht er op de sensor valt, maar ook de hoeveelheid scherptediepte. Hoe kleiner de opening, des te groter de scherptediepte, maar hoe minder licht er op de sensor valt. Dit moet je compenseren met extra licht.

Op de voorbeeldfoto hiernaast staat het best sfeervol dat de achtergrond onscherp is. Hier is een grote diafragma opening gehanteerd. Er viel dus veel licht op de sensor, dus was er niet zoveel licht nodig. Maar als je bijvoorbeeld tafels en stoelen gaat fotograferen, dan lijkt een kleine scherptediepte niet mooi. Bij productfotografie wil je dat het hele product scherp is, van voor tot achter. Dan moet je dus een klein diafragma hanteren en valt er weinig licht op de sensor. Dat moet gecompenseerd worden met de juiste studioverlichting. En je hebt dan meer licht nodig dan je misschien denkt. Meer hierover lees je in deze how-to: productfotografie en scherptediepte.

Bij het fotograferen van personen speelt dit ook. Je kunt met een lichte flitsset een groot gezin fotograferen, maar zijn de voorste personen soms scherp en de achterste niet. Je hebt dan meer licht nodig.

4. Wat wil je in te toekomst kunnen uitbreiden?

Als je (studio)fotografie in de toekomst serieus wilt oppakken als hobby, of je wilt er je beroep van maken, is het verstandig om een flitser te kiezen met een bajonet-aansluiting. Voor flitsers met deze aansluiting zijn meer accessoires te krijgen dan voor de thuisstudio-flitsers. Deze hebben een wat eenvoudiger klemsysteem.

Dit soort accessoires kunnen bijvoorbeeld striplights zijn (grote langwerpige softboxen), octaboxen (achthoekige soxtboxen) tot 200 cm doorsnede, een conische snoot, kleppenset, en nog veel meer.

5. Moet het makkelijk te vervoeren zijn?

Veel fotografen hebben niet alleen een "vaste" studio, maar ook een mobiele fotostudio. Denk bijvoorbeeld aan schoolfotografen of fotografen op evenementen. Hierbij is het zaak om te kiezen voor compacte flitsers die tijdens vervoer tegen een stootje kunnen. Je zou dan kunnen kijken naar de de GNK-flitssets van Falcon Eyes of de FFK-flitssets van Linkstar.

Deze flitsers zijn licht van gewicht en toch heel robuust. De metalen behuizing kan tegen een stootje, en ze beschikken over een professionele bajonet-aansluiting voor accessoires. Er zijn ook diverse tassen en koffers beschikbaar om veilig een hele studio uitrusting in te kunnen vervoeren.

Tot slot

Dit waren de belangrijkste zaken op een rijtje, natuurlijk kun je altijd contact opnemen voor een persoonlijk advies!

Vond je dit artikel waardevol?